ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ
Έστω σώμα μάζας m ,εκτοξεύεται με οριζόντια ταχύτητα υx=υ0 από ύψος Η.
Η κίνηση αυτή που εξελίσσεται με την επίδραση μόνο του βάρους ονομάζεται οριζόντια βολή.(θεωρούμε ότι δεν υπάρχουν τριβές και άλλες δυνάμεις εκτός του βάρους)
Παρακολουθήστε στο παρακάτω video την κατάβαση ενός σκιέρ.
ΚΑΤΑΒΑΣΗ ΣΚΙΕΡ
Ο σκιέρ τη στιγμή της εκτόξευσης του ,έχει οριζόντια ταχύτητα υx και επιδρά επάνω του μόνο το βάρος του w.
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ ΣΚΙΕΡ
Για να μελετήσουμε την κίνηση του σκιέρ , επειδή είναι σύνθετη, πρέπει να εξετάσουμε το είδος της κίνησης στους άξονες xx’ και yy’ ξεχωριστά, σύμφωνα με την αρχή της ανεξαρτησίας των κινήσεων.
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
Κάντε κλικ στο κουμπί
Ας δούμε αναλυτικά τι ισχύει σε κάθε άξονα στον xx' και στον yy'
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
Με βάση τα παραπάνω ,μπορούμε να υπολογίσουμε κάποια μεγέθη που αναλύουν περισσότερο την οριζόντια βολή.
ΕΞΙΣΩΣΗ ΤΡΟΧΙΑΣ
Ψάχνουμε να βρούμε μια σχέση μεταξύ του x και του y. Aπό (2) είναι t=x/υ0 και αν κάνουμε αντικατάσταση στην (4) έχουμε
είναι της μορφής y=αx2 δηλαδή μια παραβολή
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
ΧΡΟΝΟΣ ΠΤΩΣΗΣ (tπτώσης)
Είναι ο χρόνος που χρειάζεται το σώμα για να φτάσει στο έδαφος.
Από τον τύπο (4) για y=H έχουμε
ΒΕΛΗΝΕΚΕΣ (R)
Είναι η μέγιστη οριζόντια απόσταση που φτάνει το σώμα , έτσι από (2) για t=tπτώσης
ΤΑΧΥΤΗΤΑ
Η ταχύτητα που έχει κάθε χρονική στιγμή το σώμα ,μπορεί να βρεθεί απο το διανυσματικό άθροισμα των ταχυτήτων στον xx' και yy' δηλαδή
Επειδή η ταχύτητα είναι διανυσματικό μέγεθος ,για να καθορίσουμε τη διεύθυνση της, πρέπει να βρούμε και τη εφαπτόμενη της γωνίας που σχηματίζει η ταχύτητα με τον ορίζοντα (όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα)
Κάντε κλικ στην εικόνα
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Η ταχύτητα μπορεί να υπολογιστεί επίσης εφαρμόζοντας την Αρχή Διατήρησης της Μηχανικής Ενέργειας .Έστω ένα μπαλάκι μάζας m ,εκτοξεύεται οριζόντια από ύψος Η με οριζόντια ταχύτητα υ x=υο όπως στο παρακάτω σχήμα .Αν θέλουμε να υπολογίσουμε την ταχύτητα με την οποία το μπαλάκι φτάνει στο έδαφος μπορούμε να θεωρήσουμε επίπεδο μηδενικής δυναμικής ενέργειας το έδαφος και να εφαρμόσουμε Α.Δ.Μ.Ε. από τη θέση Α στην θέση Γ.
ΑΔΜΕ απο Α σε Γ
ΕΜΗΧ(Α) =ΕΜΗΧ(Γ)=>ΚΑ+UB(A)=KΓ+UB(Γ) =>
½ mυο2+ mgH=½mυΓ2+0=>
υΓ=υεδάφους=√(υo2+2gH)
και για την διεύθυνση βρίσκουμε το συνθ=υΧ/υΓ.
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Στο διπλανό video ,έστω ότι το μπαλάκι εκτοξεύεται οριζόντια από την αθλήτρια Maria Sharapova με ταχύτητα 20m/s, από ύψος 80cm.
Υπολογίστε
i) σε πόσο χρόνο θα φτάσει στο έδαφος και με πόση ταχύτητα
ii) το βεληνεκές της βολής
iii) την εξίσωση της τροχιάς της μπάλας
iv) την μεταβολή της ορμής από την στιγμή που εκτοξεύτηκε μέχρι να φτάσει στο έδαφος (g=10m/s2)
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΠΤΩΣΗΣ ΣΕ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΤΩΣΗ
Δυο σώματα εκκινούν ταυτόχρονα απο το ίδιο ύψος ,το ένα εκτελεί ελεύθερη πτώση ,και το αλλό οριζόντια βολή ,ποιό θα φτάσει πρώτο στο έδαφος;
Δείτε το παρακάτω video απο
Harvard Natural Sciences Lecture Demonstrations
https://www.youtube.com/watch?v=zMF4CD7i3hg&feature=youtu.be