ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ
Έστω σώμα μάζας m ,εκτοξεύεται με οριζόντια ταχύτητα υx=υ0 από ύψος Η.
Η κίνηση αυτή που εξελίσσεται με την επίδραση μόνο του βάρους ονομάζεται οριζόντια βολή.(θεωρούμε ότι δεν υπάρχουν τριβές και άλλες δυνάμεις εκτός του βάρους)
Παρακολουθήστε στο παρακάτω video την κατάβαση ενός σκιέρ.
ΚΑΤΑΒΑΣΗ ΣΚΙΕΡ
Ο σκιέρ τη στιγμή της εκτόξευσης του ,έχει οριζόντια ταχύτητα υx και επιδρά επάνω του μόνο το βάρος του w.
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ ΣΚΙΕΡ
Για να μελετήσουμε την κίνηση του σκιέρ , επειδή είναι σύνθετη, πρέπει να εξετάσουμε το είδος της κίνησης στους άξονες xx’ και yy’ ξεχωριστά, σύμφωνα με την αρχή της ανεξαρτησίας των κινήσεων.
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
Κάντε κλικ στο κουμπί
Ας δούμε αναλυτικά τι ισχύει σε κάθε άξονα στον xx' και στον yy'
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
Με βάση τα παραπάνω ,μπορούμε να υπολογίσουμε κάποια μεγέθη που αναλύουν περισσότερο την οριζόντια βολή.
ΕΞΙΣΩΣΗ ΤΡΟΧΙΑΣ
Ψάχνουμε να βρούμε μια σχέση μεταξύ του x και του y. Aπό (2) είναι t=x/υ0 και αν κάνουμε αντικατάσταση στην (4) έχουμε
είναι της μορφής y=αx2 δηλαδή μια παραβολή
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
ΧΡΟΝΟΣ ΠΤΩΣΗΣ (tπτώσης)
Είναι ο χρόνος που χρειάζεται το σώμα για να φτάσει στο έδαφος.
Από τον τύπο (4) για y=H έχουμε
ΒΕΛΗΝΕΚΕΣ (R)
Είναι η μέγιστη οριζόντια απόσταση που φτάνει το σώμα , έτσι από (2) για t=tπτώσης
ΤΑΧΥΤΗΤΑ
Η ταχύτητα που έχει κάθε χρονική στιγμή το σώμα ,μπορεί να βρεθεί απο το διανυσματικό άθροισμα των ταχυτήτων στον xx' και yy' δηλαδή
Επειδή η ταχύτητα είναι διανυσματικό μέγεθος ,για να καθορίσουμε τη διεύθυνση της, πρέπει να βρούμε και τη εφαπτόμενη της γωνίας που σχηματίζει η ταχύτητα με τον ορίζοντα (όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα)
Κάντε κλικ στην εικόνα
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Η ταχύτητα μπορεί να υπολογιστεί επίσης εφαρμόζοντας την Αρχή Διατήρησης της Μηχανικής Ενέργειας .Έστω ένα μπαλάκι μάζας m ,εκτοξεύεται οριζόντια από ύψος Η με οριζόντια ταχύτητα υ x=υο όπως στο παρακάτω σχήμα .Αν θέλουμε να υπολογίσουμε την ταχύτητα με την οποία το μπαλάκι φτάνει στο έδαφος μπορούμε να θεωρήσουμε επίπεδο μηδενικής δυναμικής ενέργειας το έδαφος και να εφαρμόσουμε Α.Δ.Μ.Ε. από τη θέση Α στην θέση Γ.
ΑΔΜΕ απο Α σε Γ
ΕΜΗΧ(Α) =ΕΜΗΧ(Γ)=>ΚΑ+UB(A)=KΓ+UB(Γ) =>
½ mυο2+ mgH=½mυΓ2+0=>
υΓ=υεδάφους=√(υo2+2gH)
και για την διεύθυνση βρίσκουμε το συνθ=υΧ/υΓ.
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
Κάντε κλικ στο διάγραμμα
ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Στο διπλανό video ,έστω ότι το μπαλάκι εκτοξεύεται οριζόντια από την αθλήτρια Maria Sharapova με ταχύτητα 20m/s, από ύψος 80cm.
Υπολογίστε
i) σε πόσο χρόνο θα φτάσει στο έδαφος και με πόση ταχύτητα
ii) το βεληνεκές της βολής
iii) την εξίσωση της τροχιάς της μπάλας
iv) την μεταβολή της ορμής από την στιγμή που εκτοξεύτηκε μέχρι να φτάσει στο έδαφος (g=10m/s2)

Κάντε κλικ στο διάγραμμα
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΠΤΩΣΗΣ ΣΕ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΤΩΣΗ
Δυο σώματα εκκινούν ταυτόχρονα απο το ίδιο ύψος ,το ένα εκτελεί ελεύθερη πτώση ,και το αλλό οριζόντια βολή ,ποιό θα φτάσει πρώτο στο έδαφος;
Δείτε το παρακάτω video απο
Harvard Natural Sciences Lecture Demonstrations
https://www.youtube.com/watch?v=zMF4CD7i3hg&feature=youtu.be
ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
1. Οι κινήσεις που συνθέτουν την οριζόντια βολή είναι
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
2. Στην οριζόντια βολή ,η αρχική ταχύτητα εκτόξευσης υx
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
3. Όταν ένα σώμα εκτελεί οριζόντια βολή, τότε η κατακόρυφη του ταχύτητα υy

Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
4. H τροχιά που διαγράφει μια οβίδα που εκτοξεύεται από κανόνι με οριζόντια κάνη είναι

Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
5. Για τα μεγέθη επιτάχυνση και ταχύτητα μιας πέτρας που κάνει οριζόντια βολή ισχύει οτι
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
6. Στην οριζόντια βολή η διεύθυνση της ταχύτητας είναι κάθε χρονική στιγμή
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
7. Σε μια οριζόντια βολή ισχύει η αρχή διατήρησης της

Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
8. Ένα σώμα βάλλεται οριζόντια από ύψος Η=180m .Θα φτάσει στο έδαφος σε χρόνο.
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
9. Σφαίρα (1) αφήνεται να πέσει από μικρό ύψος Η, εκτελώντας ελεύθερη πτώση. Μια ίδια σφαίρα (2) βάλλεται από το ίδιο ύψος με οριζόντια ταχύτητα μέτρου υo. Εάν υ1 και υ2 είναι τα μέτρα των ταχυτήτων των δύο σφαιρών τη χρονική στιγμή που φτάνουν στο έδαφος, τότε ισχύει:
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
10. Με βάση τα δεδομένα της ερώτησης 9. Έστω t1 και t2 οι χρόνοι που κάνουν η πρώτη και η δεύτερη σφαίρα αντίστοιχα να φτάσουν στο έδαφος. Τότε ισχύει:
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
11. Από πολεμικό αεροπλάνο που πετάει με σταθερή ταχύτητα υ, σε ύψος Η, αφήνεται να πέσει μια βόμβα . Αν δεν υπάρχουν τριβές τότε ο πιλότος του αεροπλάνου βλέπει ότι η τροχιά της βόμβας είναι:

Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
12. Δύο σφαίρες Σ1 και Σ2 εκτοξεύονται οριζόντια με την ίδια ταχύτητα από σημεία Α και Β αντίστοιχα που βρίσκονται στην ίδια κατακόρυφο και σε ύψη από το έδαφος Η και h αντίστοιχα για τα οποία ισχύει Η=16h Αν τα βεληνεκή , είναι R1 και R2 αντίστοιχα τότε ισχύει:
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
13. Από σημείο Α. που βρίσκεται σε ύψος h πάνω από το έδαφος, βάλλεται οριζόντια μικρή πέτρα με αρχική ταχύτητα μέτρου υο=12m/s . Αν τη στιγμή της εκτόξευσης η βαρυτική δυναμική της ενέργεια είναι τριπλάσια της κινητικής της ενέργειας ,τότε το μέτρο της ταχύτητας της όταν φτάνει στο έδαφος είναι

Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
14. Για τα δεδομένα της ερώτησης 13 το βεληνεκές της πέτρας ισούται με
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
15. Από σημείο Α που βρίσκεται σε ύψος Η πάνω από το έδαφος βάλλεται οριζόντια ένα σώμα με αρχική ταχύτητα μέτρου υo.Τη στιγμή που το μέτρο της ταχύτητας υx είναι ίσο με το μέτρο της υy o λόγος των συντεταγμένων του, y/x του είναι
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
16. Από σημείο A που βρίσκεται σε ύψος Η πάνω από την επιφάνεια λίμνης, βάλλεται οριζόντια ένα λεμόνι μάζας m με αρχική ταχύτητα μέτρου υο, έχοντας κινητική ενέργεια Κο. Τη στιγμή που η κινητική ενέργεια του λεμονιού έχει διπλασιαστεί, ο λόγος των μέτρων των ταχυτήτων υx/υy είναι ίσος με:
Κάντε κλικ στη σωστή επιλογή
17. Στο παρακάτω σχήμα ,αφήνεται σώμα μάζας m να κινηθεί χωρίς τριβές από ανώτερο σημείο τεταρτοκύκλιου ακτίνας r .Το βεληνεκές της οριζόντιας βολής που θα εκτελέσει είναι
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΚΕΝΟΥ
Απαντήστε σε κάθε ερώτηση
ΣΩΣΤΟ-ΛΑΘΟΣ
ΕΡΩΤΗΣΗ Α
Σφαίρα (1) αφήνεται να πέσει από ύψος Η εκτελώντας ελεύθερη πτώση και ταυτόχρονα μια όμοια σφαίρα (2) βάλλεται από το ίδιο ύψος με οριζόντια ταχύτητα μέτρου uo, Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λάθος;
